Artikel SCHOOLDOMEIN | MFA Vlechtwerk Werkendam

Over vloeren, rietkragen en bijzondere eilanden

Vanuit de gemeente was er behoefte aan een multifunctioneel onderwijs gebouw. De gymzaal had te weinig capaciteit, de bibliotheek moest verhuizen. Het oude dorpshuis de Kwinter was niet meer rendabel en werd gesloopt. Op die plek staat nu MFA Vlechtwerk als de centrale plek in Werkendam, waar je kunt leren, spelen, boeken lenen, sporten, muziek maken, een EHBO-cursus volgen of elkaar gewoon ontmoeten. Kortom: een gebouw voor 0 tot 100 jaar.

Rianne Goes van CBS ‘t Kompas: “Werkendam ligt aan de rand van De Biesbosch. Het dorp telt vier basisscholen. We komen uit een oud en donker gebouw dat duidelijk aan vervanging toe was. Toch was het er knus en het voelde goed. De kans om een nieuwe school te mogen bouwen krijg je niet vaak. In de zoektocht naar onze wensen voor het nieuwe gebouw kwamen we al snel tot de conclusie dat we geen gangenschool meer wilden. We waren op zoek naar iets anders, passend bij het onderwijs van deze tijd. Daar hoorden beelden bij als een open gebouw, lokalen met schuifdeuren en kinderen die na een instructie zelf hun werkvorm kiezen. Nu hebben we dat! Een ruim en open gebouw met veel licht, ruimte en een fijn binnenklimaat.”
Architect Annemiek Braspenning van No Label architectuur heeft samen met Olivier + Partners aan het gebouw gewerkt: “Het is een super compact gebouw zonder gangen, met kleinere lokalen maar met vooral veel leerpleinen. Het is niet meer zo dat kinderen de hele dag op één plek zitten. Dit is een gebouw waarin ze veel kunnen bewegen en toch met leren bezig zijn. De inrichting van het leerplein is een uitdaging en daarom was het mooi dat wij het interieur en het meubilair mee mochten ontwerpen. Het moest natuurlijk, flexibel en verplaatsbaar zijn.”
KREKEN EN EILANDEN
Rianne: “Het gebouw biedt naast onze school ook onderdak aan OBS Burgemeester Sigmond, Trema kinderopvang, Bibliotheek Altena, de gemeente Werkendam met de sportvoorziening en het Dorpshuisdat beheerd wordt door Sovak gehandicaptenzorg;mensen met een beperking helpen mee op school, de bibliotheek en in het Dorpshuis. Bijzonder is de grote algemene ruimte, daar komt alles op uit, terwijl elke gebruiker zijn eigen ingang heeft en elke school een eigen programma heeft.” Annemiek knikt: “Het is een groot gebouw, maar we hebben het zo ingesneden dat het een kleinschalig gevoel geeft. De metafoor is De Biesbosch met zijn kreken. Iedere gebruiker heeft een ‘hart’, zijn eigen eiland en zowel aan de buitenzijde als vanuit het centrale plein hun eigen entree. Van buiten is het gebouw rechthoekig met veel metselwerk en van binnen heeft het een ronde en zachte vormentaal, met veel natuurlijke kleuren en materialen, die verwijzen naar de rietkragen. Het is goed leesbaar waar je bent en het is vooral ook een flexibel gebouw.” Rianne: “Met als voordeel dat je bepaalde ruimtes kunt delen. Daarom gebruiken we het speellokaal en de ruimte voor handvaardigheid gemeenschappelijk. Tussen het dorpshuis en het speellokaal is een flexibele wand opgenomen, waardoor je een grote ruimte kunt creëren. En natuurlijk hebben we een fantastische gymzaal met een prachtige vloer, die helemaal aan ‘het dorpsplein’ gekoppeld kan worden.”
MULTIFUNCTIONELE SPORTVLOER
Bonne Maat en Minke Bos van Sika: “Wij zijn er ook trots op. Ook omdat we niet alleen een prachtige Pulastic sportvloer in de gymzaal hebben mogen leggen, maar ook in het speellokaal. In de toiletten is een decoratieve pu gietvloer aangebracht. Sika groeit in het segment gietvloeren; we zien steeds vaker dat scholen op zoek zijn naar een naadloze pu gietvloer, qua uitstraling en de vele kleurmogelijkheden & designs en zeker ook qua hygiëne. We zijn al vanaf 2015 in de bestekfase betrokken bij dit project. In de gymzaal ligt een klasse 3 sportvloer, conformde eisen van NOC*NSF. Voldoe je daaraan, dan heb je een duurzame en veerkrachtige vloer, die lang meekan en multifunctioneel is. Vervolgens kijken we nog samen naar de kleurstelling, het is hier een steengrijze kleur geworden. De sportvloeren doen we met eigen applicateurs, voor de gietvloeren werken we samen met Sika gecertificeerde partners. Daarbij zoeken we graag al in de planfase contact om de mogelijkheden te bespreken.” Rianne knikt: “Het is een multifunctionele sportvloer en met ons continu rooster hebben we hem de hele dag in gebruik. We organiseren bijeenkomsten met tafels en (afgedopte) stoelen in de zaal, zonder dat we de vloer hoeven af te dekken.” Bonne: “Het materiaal is polyurethaan en dat betekent dat de vloer een sterke rekbaarheid heeft en veert bij belasting. De vloer heeft een lange levensduur, waarbij er gemiddeld na vijftien jaar een nieuwe toplaag op moet. De gebruikers verzorgen zelf
het reguliere onderhoud met een schrobzuigmachine en dagelijks met een zwabber, om de sportvloer in optimale conditie te houden.”
ISPACE SPORTS BEWEGINGSRUIMTE
Bonne verder: “Eén van de innovaties op het gebied van sportvloeren is Pulastic iSpace Sports. Sport en spel houden ons lichaam en ons brein in topconditie; dat blijkt steeds duidelijker uit wetenschappelijk onderzoek. Om Nederland meer aan het bewegen te krijgen moest er een nieuw eigentijds concept ontwikkeld worden. De huidige generatie is met gaming, Facebook en Instagram gewend dat alles gevisualiseerd wordt en dat je alles mag ‘beleven’. Dus … van een ouderwetse donkere gymzaal naar een unieke moderne iSpace Sports bewegingsruimte! Interactief, intelligent en innovatief. Sfeer en beleving worden met iSpace Sports gecreëerd door een Pulastic vloer met oplichtende LED lijnen, projectie met nieuwe vormen van sport en spel, digitale software en toestellen afgestemd op deze nieuwe vorm van bewegen. Dan ben je als school anders bezig met bewegen dan tijdens de traditionele gymlessen. In fitnessruimten werken we al met speciale drukpunten in de vloer, waar je op kunt staan tijdens je work-out. Alles wordt eenvoudig met een tablet aangestuurd.”
OVER DUURZAAMHEID
Annemiek: “We moesten in de uitvraag aantonen dat de exploitatie- en onderhoudskosten de komende 60 jaar binnen de normen blijven. Daarnaast waren we als architect ook verantwoordelijk voor de volledige engineering. Zo konden we actief meedenken over de toegepaste materialen en installaties. We hebben in het bestek omschreven wat de kwaliteit moest zijn, de aannemer mocht uiteraard wel vergelijkbare producten leveren. Een onderhoudsvrij gebouw ontwerpen levert een extra ontwerpkwaliteit op omdat je na moet denken over de totale levensduur van het gebouw; dit gebouw heeft dus bijvoorbeeld aluminium kozijnen en er is geen buitenschilderwerk. Het is een heel goed geïsoleerd BENG-gebouw met een hoge GPR-score. De temperatuur kan decentraal per lokaal geregeld worden, met een slimme overstroom naar de leerpleinen. We hebben de opgave zoveel mogelijk bouwkundig opgelost, met de lokalen op het noorden en zuiden. Installatietechnische bijsturing komt daarna, ook vanuit de wetenschap dat de bouwkundige schil 60 jaar meegaat en wat je installatietechnisch toevoegt gemiddeld 20 jaar.” Bonne: “Onze sportvloeren zijn al duurzaam, want de shockpad (de eerste laag) is gemaakt van vermalen vliegtuigbanden en wordt vervolgens verlijmd op de ondervloer. De gietlaag die bovenop de shockpad wordt aangebracht bestaat zoveel mogelijk uit natuurlijke grondstoffen zoals ricinusolie met daarnaast een matte coating op waterbasis. Aan het einde van de levensduur kun je hem eruit halen en de complete vloer weer vermalen en terugbrengen als onderdeel voor de nieuwe vloer. Hoe duurzaam wil je het hebben?” Dat noemen we Pulastic to Pulastic. Met het oog op circulair inkopen hebben diverse gemeenten hiervan al gebruik gemaakt.

PROJECTINFORMATIE
Project
Nieuwbouw MFA Vlechtwerk
Opdrachtgever
Gemeente Werkendam
Vloeren sportzaal/mf ruimten
Sika Nederland/ Pulastic
Architect
No Label en Olivier + Partners
Aannemer
KlaassenGroep Arnhem
Akoestiek centrale plein
Ecophon
Ingebruikname
Februari 2018
Bvo
3.690 m2
Bouwkosten
ca.e 4.750.000,-